Skwalan to naturalny składnik, który szturmem zdobywa branżę kosmetyczną. Ma wiele cennych właściwości poprawiających kondycję i zdrowie skóry, a dodatkowo jest bezpieczny i może być stosowany w produktach do cery wrażliwej. Czym jest skwalan i dlaczego warto szukać kosmetyków, które mają go w swojej recepturze?
Skwalan czy skwalen?
Przeczesując Internet w poszukiwaniu informacji o idealnych kosmetykach, mogłeś spotkać się z dwoma podobnymi terminami: skwalen oraz skwalan. Nie jest to ani błąd, ani synonimy – to dwa różne związki.
Skwalen to substancja znajdująca się w lipidach cementu międzykomórkowego warstwy rogowej naskórka. To jeden z głównych składników produkowanego przez gruczoły łojowe sebum, które chroni skórę przed wysychaniem oraz czynnikami zewnętrznymi. Skwalen stanowi 13% sebum (Kim i Karadeniz, 2012).
Funkcje skwalenu w organizmie to m.in. ochrona przed wolnymi rodnikami oraz promieniowaniem UV i jonizującym, budowa błon lipidowych, wpływ na kondycję skóry oraz pomaganie w usuwaniu ksenobiotyków z organizmu (Zaręba, 2021). Wraz z wiekiem ilość skwalenu wytwarzanego przez ludzki organizm maleje: skóra osób młodych zawiera go od 10 do 15%, natomiast skóry dojrzałe już tylko około 5%. Niedobór skwalenu w skórze prowadzi do wysuszenia skóry, szorstkości i przedwczesnego starzenia.
Skwalen jest powszechny w naturze, zarówno w organizmach roślinnych, jak i zwierzęcych. W dużych ilościach znajduje się w olejach rybnych, zwłaszcza oleju z wątroby rekina (zresztą stąd jego nazwa – Squalus to łacińska nazwa rodzaju rekinów). W nieco mniejszych ilościach skwalen można odnaleźć w niektórych olejach roślinnych.
Czym zatem jest skwalan? Skwalen jest niestabilny chemicznie i ulega szybkiemu rozkładowi pod wpływem promieniowania UV i tlenu. Skwalan to forma skwalenu z wiązaniem nasyconym, która jest bardziej stabilna chemicznie. Pod względem działania kosmetycznego oba związki są niemalże identyczne, ale skwalan nie ulega rozkładowi na skórze i dlatego to właśnie on jest składnikiem nowoczesnych kosmetyków.
Właściwości skwalanu
Wykorzystywany w kosmetykach skwalan pozyskuje się z oliwek w stabilnej, trwałej formie. Jest to składnik bezpieczny i zatwierdzony przez EcoCert (Małysa i Kowalska, 2016).
Najważniejsze właściwości skwalanu to:
- Ma niską komedogenność (nie zatyka porów).
- Ma właściwości biomimetyczne (wysokie podobieństwo do skóry).
- Wpływa na prawidłowe nawodnienie skóry.
- Ma właściwości antyoksydacyjnie (chroni przed utlenianiem i wolnymi rodnikami).
- Opóźnia procesy starzenia skóry.
- Zmniejsza przeznaskórkową utratę wody (TEWL – Transepidermal Water Loss).
- Wzmacnia naturalną barierę lipidową skóry.
- Pobudza syntezę kolagenu, co ujędrnia skórę.
- Zwiększa retencję polifenoli w skórze. Polifenole to składniki atrakcyjne w kosmetologii, ponieważ działają antyoksydacyjnie i opóźniają procesy starzenia. Jednak ich zastosowanie jest ograniczone, ponieważ mają niską rozpuszczalność i słabą przepuszczalność przez skórę. Skwalan poprawia funkcje fizjologiczne związków fenolowych, tym samym zwiększając ich dostępność dla skóry. Efekt ten potwierdzają badania ex vivo na skórze świń (Oliveira i in., 2022).
Skwalan w terapii egzemy
Pielęgnacja skóry atopowej lub łuszczycowej wymaga szczególnej uwagi, ponieważ jest ona szczególnie podatna na podrażnienia, suchość i swędzenie. U pacjentów z chorobami zapalnymi skóry bariera skórna jest osłabiona, a przez to bardziej podatna na wszelkie czynniki podrażniające. Skwalan jest składnikiem łagodnym i bezpiecznym. Działa kojąco na podrażnioną skórę, pomaga w jej nawilżeniu oraz w odbudowie warstwy hydrolipidowej. Pomimo tego, że chociaż technicznie rzecz biorąc, jest to olej, to jednak nie pozostawia uczucia tłustości, jest bezwonny i nie zatyka porów. Jest bezpieczny dla skóry wrażliwej i znajduje zastosowanie w terapii schorzeń skóry takich jak atopowe zapalenie skóry, łojotokowe zapalenie skóry, trądzik czy łuszczyca (Sethi i in., 2016).
Skwalan w kosmetykach Humitopic
Skwalan znajdujący się w kosmetykach Humitopic jest pozyskiwany z wysokiej jakości oliwy z oliwek. Dzięki wysokiej zawartości skwalanu jego zbawienne właściwości są spotęgowane. To ratunek dla skóry podatnej na podrażnienia i stany zapalne – nie tylko chroni i regeneruje, ale również przynosi autentyczną ulgę.
Bibliografia:
Kato, S., Aoshima, H., Saitoh, Y., Miwa, N. (2009). Biological Safety of LipoFullerene composed of Squalane and Fullerene‐C60 upon Mutagenesis, Photocytotoxicity, and Permeability into the Human Skin Tissue. Basic & clinical pharmacology & toxicology, 104(6), 483-487.
Kim, S. K. i Karadeniz, F. (2012). Biological importance and applications of squalene and squalane. Advances in food and nutrition research, 65, 223-233.
Małysa, A. i Kowalska, M. (2016). Rola skwalanu z oliwy z oliwek w kształtowaniu właściwości fizykochemicznych i użytkowych dwufazowych płynów do kąpieli. Rośliny w nowoczesnej kosmetologii, 77-92.
Oliveira, A. L., Valente, D., Moreira, H. R., Pintado, M., Costa, P. (2022). Effect of squalane-based emulsion on polyphenols skin penetration: Ex vivo skin study. Colloids and Surfaces B: Biointerfaces, 218, 112779.
Sethi, A., Kaur, T., Malhotra, S. K., Gambhir, M. L. (2016). Moisturizers: the slippery road. Indian journal of dermatology, 61(3), 279.
Zaręba, A. (2021). Skwalen. Źródła, właściwości i funkcje w organizmie. https://dietetycy.org.pl/skwalen/ dostęp: 20.04.2023