Olej słonecznikowy ma wiele korzystnych właściwości i na stałe wpisał się w jadłospis ludzi. Jego pozytywne oddziaływanie nie ogranicza się jednak do zastosowań kulinarnych. Doskonale sprawdza się także jako składnik nowoczesnych kosmetyków naturalnych. Jak olej słonecznikowy działa na skórę? Czy warto szukać preparatów, które go zawierają? Czy sprawdzi się w kosmetykach na atopowe zapalenie skóry?
Oleje roślinne jako źródło kwasów tłuszczowych
Olej słonecznikowy to kolejny z olejów roślinnych, o których piszemy w kontekście ich zastosowania kosmetycznego. Dla przypomnienia: omawialiśmy olej konopny, olej ryżowy oraz olej marula. Jeśli interesują Cię ich właściwości, to zajrzyj do powyższych artykułów. A teraz przechodzimy do dzisiejszego bohatera.
Olej słonecznikowy to roślinny, ciekły tłuszcz zaliczany do lipidów prostych. Tak jak inne tłuszcze roślinne, zawiera wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Jak dużo?
Pod względem zawartości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych oleje można podzielić na trzy grupy (Litwinek i in., 2020):
- oleje nieschnące (zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych < 20%)
- oleje półschnące (zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych pomiędzy 20% a 50%),
- oleje schnące (zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych >50%)
Olej słonecznikowy zalicza się do grupy olejów półschnących. Oznacza to, że nie wchłania się tak szybko, jak np. olej konopny, ale wciąż wchłania się dobrze i nie pozostawia oleistego filmu.
Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe w pielęgnacji skóry
Olej słonecznikowy zawiera m.in. kwas linolowy (omega 6), kwas oleinowy (omega 9), witaminę E i fitosterol. Warto powiedzieć więcej o wspomnianych kwasach, ponieważ mają one duży wpływ na funkcjonowanie organizmu i kondycję skóry.
Kwasy z grupy omega 6 należą do wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Ich niedobór może prowadzić do wysuszania skóry oraz zwiększonego ryzyka występowania stanów zapalnych (Chrząstek i in., 2015). Są niezbędne do syntezy lipidów, co ma ogromne znaczenie zwłaszcza dla pacjentów z atopowym zapaleniem skóry. Suchość skóry występująca w AZS jest bowiem związana z nieprawidłowym metabolizmem lipidów naskórka (Śliwa i in., 2011). Kwasy tłuszczowe wspomagają tworzenie okluzyjnego filmu lipidowego, dzięki czemu zmniejszają przeznaskórkową utratę wody TEWL (transepidermal water loss). W efekcie łagodzą uczucie suchości skóry i poprawiają jej nawilżenie. Więcej dowiesz się z naszego artykułu: Jak kwasy tłuszczowe wpływają na skórę?
Kwasy tłuszczowe to jednak niejedyne, co ma do zaoferowania olej słonecznikowy. Przyjrzyjmy się jego innym właściwościom.
Olej słonecznikowy: właściwości
Olej słonecznikowy jest uważany za niekomedogenny (Kumar i in., 2016). Oznacza to, że nie zatyka porów i nie powoduje powstawania zaskórników lub stanów zapalnych. Nie pozostawia tłustego filmu i nie podrażnia, jest niezwykle łagodny. Dlatego można go stosować na wszystkich rodzajach skóry: suchej, normalnej, czy też skłonnej do podrażnień, powstawaniu niedoskonałości lub trądziku.
Olej słonecznikowy zawiera dwa razy więcej kwasów omega 6 niż omega 9. To ważne, ponieważ kwas omega 6 jest budulcem dla ceramidów, a w przypadku gdy go brakuje, to w jego miejsce zaczyna wbudowywać się kwas oleinowy omega 9. Zatem dzięki takiemu składowi, spada ryzyko zastąpienia kwasu linolowego kwasem oleinowym i zaburzenia funkcjonowania bariery hydrolipidowej. W konsekwencji olej słonecznikowy wzmacnia barierę lipidową skóry i zwiększa jej ochronę.
Z kolei witamina E (której źródłem jest olej słonecznikowy) działa antyoksydacyjnie, zwalcza wolne rodniki i spowalnia procesy starzenia skóry. Olej słonecznikowy nawilża i odżywia skórę oraz normalizuje wydzielanie sebum, czyli substancji lipidowych produkowanych w gruczołach łojowych. Dzięki temu pomaga chronić skórę przed czynnikami zewnętrznymi, np. zanieczyszczeniami obecnymi w powietrzu. Jest pomocny w pielęgnacji skóry suchej oraz z problemami takimi jak egzema.
Badanie na mysim modelu raka skóry wykazało, że olej z nasion słonecznika może mieć działanie chemoprewencyjne. A więc ma pewien potencjał w hamowaniu i opóźnianiu procesu kancerogenezy (Lin i in., 2017).
Olej słonecznikowy w kosmetykach na AZS
Olej słonecznikowy to składnik naturalny i bezpieczny. Z powodzeniem można go wykorzystywać w pielęgnacji każdej skóry, w tym problematycznej. Alergia na nasiona słonecznika występuje bardzo rzadko, głównie u pracowników narażonych zawodowo na alergeny słonecznika (Ukleja-Sokołowska i in., 2016).
Działanie oleju słonecznikowego jest dobrze przebadane i udokumentowane. Naukowcy wykazali, że olej ten poprawia nawilżenie skóry bez wywoływania rumienia. A odpowiednie nawilżenie jest niezbędne, aby poprawić funkcjonowanie bariery skórnej. Tym samym olej słonecznikowy wpływa na jedne z ważniejszych objawów AZS: suchość skóry i osłabioną barierę hydrolipidową. To cenny składnik w kosmetykach i warto szukać produktów, które zawierają go w swoim składzie.
Bibliografia:
Chrząstek, L., Dondela, B., Deska, M. (2015). Bezpieczne składniki kosmetyków–lipidy i ich pochodne. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa, 3, 9-27.
Kumar, D., Rajora, G., Parkash, O., Antil, M., Kumar, V. (2016). Herbal cosmetics: An overview. International Journal of Advanced Scientific Research, 1(4), 36-41.
Lin, T. K., Zhong, L., Santiago, J. L. (2017). Anti-inflammatory and skin barrier repair effects of topical application of some plant oils. International journal of molecular sciences, 19(1), 70.
Litwinek, A., Zmysłowska, W., Oczkowska, U. (2020). NATURALNE OLEJE ROŚLINNE W PIELĘGNACJI SKÓRY. РОЛЬ ІННОВАЦІЙ В ТРАНСФОРМАЦІЇ ОБРАЗУ СУЧАСНОЇ НАУКИ, 155.
Śliwa, K., Sikora, E., Ogonowski, J. (2011). Kosmetyki do pielęgnacji skóry atopowej. Wiadomości Chemiczne, (65, 7-8), 651-673.
Ukleja-Sokołowska, N., Gawrońska-Ukleja, E., Żbikowska-Gotz, M., Bartuzi, Z., Sokołowski, Ł. (2016). Sunflower seed allergy. International journal of immunopathology and pharmacology, 29(3), 498-503.
