Sucha skóra to powszechny stan, z którym boryka się ogromna rzesza ludzi. Towarzyszy on wielu chorobom i to nie tylko tym związanym bezpośrednio ze skórą. Co to za choroby? Jak radzić sobie z suchą skórą?

Sucha skóra – co to takiego?

Skóra to największy (o powierzchni ok. 2 m²) i jeden z najważniejszych organów ludzkiego ciała. Stanowi pierwszą barierę ochronną przed zewnętrznymi czynnikami. Jej funkcje to m.in. kontrola tego, co dostaje i wydostaje się z organizmu, termoregulacja czy synteza witaminy D [1]. Skóra chroni także przed odwodnieniem. Woda wydostaje się przez naskórek, co określane jest terminem transepidermalnej ucieczki wody TEWL (z ang. Transepidermal Water Loss). Odwodniona, pozbawiona składników nawilżających i lipidów skóra jest nazywana skórą suchą.

Sucha skóra jest szorstka oraz może się łuszczyć i pękać. Powoduje osłabienie bariery hydrolipidowej oraz jest bardziej podatna na mikrouszkodzenia. Pacjenci z suchą skórą mogą także odczuwać świąd [2].

Niemalże każdy doświadczy suchej skóry w ciągu swojego życia. W większości przypadków są to sporadyczne epizody, jednak u niektórych osób schorzenie to przybiera przewlekły charakter i jest spowodowane innymi chorobami [3]. Jakim chorobom współtowarzyszy suchość skóry?

Egzema, czyli choroby zapalne skóry

Egzema to grupa chorób zapalnych skóry. Powodują one swędzenie, wyprysk, łuszczące się plamy, pęcherze oraz suchość skóry. Występuje kilka rodzajów egzemy, z których najczęściej występującymi są atopowe zapalenie skóry (AZS), kontaktowe zapalenie skóry oraz łojotokowe zapalenie skóry [4].

Patogeneza egzemy jest złożona. Naukowcy sugerują, że zachorowanie na AZS jest wywoływane przez czynniki genetyczne, środowiskowe i immunologiczne [5]. Obecnie coraz więcej osób boryka się z problemami skórnymi, za co odpowiadają prawdopodobnie przyczyny związane z nowoczesnym, zurbanizowanym stylem życia, m.in. zanieczyszczenia powietrza czy niewłaściwa dieta.

O różnych rodzajach egzemy, tym, jakie są ich przyczyny i jak sobie z nimi radzić pisaliśmy wielokrotnie na naszym blogu. Dlatego w tym artykule nie będziemy rozwodzić się nad tymi tematami – jeśli Cię interesują, to zachęcamy do przestudiowania poprzednich tekstów. Teraz przejdziemy do chorób, które powszechnie nie są kojarzone z suchością skóry, a jednak ten stan im towarzyszy.

Suchość skóry to nie tylko egzema

Szereg chorób objawia się nadmierną suchością skóry czy wypryskiem, np.:

• Choroby tarczycy
• Cukrzyca
• Niewydolność nerek
• Przewlekła niewydolność żylna
• Miażdżyca
• Stwardnienie rozsiane
• HIV

Zdaniem naukowców suchość skóry to jeden z najwcześniejszych i najczęstszych objawów cukrzycy typu 1. Potwierdzają to obserwacje kliniczne, które wykazały, że cukrzycy towarzyszy zmniejszony stan nawilżenia warstwy rogowej naskórka, a także zmniejszona aktywność gruczołów łojowych [6].

W przypadku infekcji HIV, aż 30% osób uskarża się na suchość skóry. To dane sprzed upowszechnienia HAART (ang. highly active antiretroviral therapy), czyli terapii antyretrowirusowej. Nowsze badania z epoki HAART wskazują, że sucha skóra występuje u pacjentów z HIV rzadziej, ale wciąż jest to powszechne zjawisko, na które uskarża się od 19 do 25% osób [7].

W przypadku osób z chorobami nerek przeprowadzono np. badanie na grupie 122 pacjentów, spośród których 61% uskarżało się na suchość skóry, a 42% na swędzenie [8].

Czynnikami powodującymi suchość skóry mogą być także:

• przyjmowanie leków moczopędnych, steroidowych, retinoidów
• niedobory żywieniowe
• starzenie się skóry

Suchość skóry u osób starszych

Suchość skóry to częste zjawisko u osób starszych. Choć nie jest to normalna część procesów starzenia, to jednak występuje powszechnie: częstotliwość waha się od 29,5% do 58,3% [9]. Wiemy, że gdy się starzejemy, predyspozycja do wysychania skóry wzrasta, jednak co do tego, dlaczego tak się dzieje, naukowcy są podzieleni. Uważano np. że winowajcą jest zmniejszona produkcja sebum. Obecnie popularniejsza jest teoria, że za występowanie suchości skóry odpowiadają zmiany w zawartości lipidów w warstwie rogowej naskórka. Wraz z wiekiem maleje zdolność do zatrzymywania wody w naskórku, m.in. przez niedobór naturalnego czynnika nawilżającego. Do wystąpienia suchej skóry przyczyniają się czynniki środowiskowe takie jak suche lub chłodne powietrze (np. wskutek działania klimatyzacji), używanie silnych środków czyszczących, mydeł lub pudrów do skóry czy kąpiel w gorącej wodzie.

Terapia suchości skóry

Dobór rodzaju terapii suchości skóry jest uzależniony od przyczyn, z jakich wystąpiło to zjawisko. Czasami wystarczy zmiana środowiska, np. zwiększenie wilgotności powietrza w pomieszczeniu. Zbyt niska wilgotność otoczenia powoduje utratę wilgoci w warstwie rogowej naskórka, a więc zwiększa suchość skóry. Nawilżenie otoczenia na poziomie od 45% do 60% zapobiegnie temu zjawisku [9]. Warto także używać łagodnych detergentów i środków czyszczących.

Podstawą terapii jest jednak odpowiednia pielęgnacja. W tym celu stosuj kosmetyki nawilżające, takie jak Humitopic.

Kosmetyki Humitopic na suchą skórę

Humitopic to specjalistyczne dermokosmetyki przeznaczone do pielęgnacji skóry atopowej, łuszczycowej, suchej i wrażliwej. Mają innowacyjny skład, bazujący na substancjach naturalnych oraz wchodzących w skład naturalnego czynnika nawilżającego NMF. Dzięki temu doskonale nawilżają skórę, uelastyczniają ją, a także odbudowują barierę hydrolipidową.

W miejscach mocniejszego rogowacenia skóry, np. łokcie, kolana, stopy, polecamy krem do rąk Humitopic o zawartości mocznika 10%. Badania potwierdzają, że kremy z mocznikiem w takim stężeniu zmniejszają suchość i zrogowacenie [6].

Składniki balsamu do ciała Humitopic pomagają zmniejszyć przeznaskórkową utratę wody TEWL, tym samym poprawiając nawilżenie skóry. Ponadto koją swędzącą, nadreaktywną skórę, przywracając komfort i elastyczność. Balsam sprawdzi się zawsze, gdy potrzebne jest nawilżenie skóry i uzupełnienie lipidów.

Należy pamiętać, że skóra sucha jest osłabiona i bardziej podatna na mikrouszkodzenia. A stosowanie kosmetyków z zawartością mocznika (5%) i mleczanów na skórę podrażnioną, z widocznymi uszkodzeniami może powodować krótkotrwałe uczucie pieczenia. Jest to jednak reakcja typowa i mija po krótkim czasie.

Kosmetyki Humitopic stanowią doskonałą opcję dla osób zmagających się z suchą skórą. Zapewniają skuteczne nawilżenie, elastyczność i odbudowę hydrolipidowej warstwy skóry.

Bibliografia:

[1] Moniz, T., Costa Lima, S. A., Reis, S. (2020). Human skin models: From healthy to disease‐mimetic systems; characteristics and applications. British Journal of Pharmacology, 177(19), 4314-4329.

[2] Spencer, T. S. (1988). Dry skin and skin moisturizers. Clinics in Dermatology, 6(3), 24-28.

[3] Flynn, T. C., Petros, J., Clark, R. E., & Viehman, G. E. (2001). Dry skin and moisturizers. Clinics in Dermatology, 19(4), 387-392.

[4] National Eczema Association (2023) What is Eczema? https://nationaleczema.org/eczema/ dostęp: 19.07.2023

[5] Hülpüsch, C., Weins, A. B., Traidl‐Hoffmann, C., Reiger, M. (2021). A new era of atopic eczema research: Advances and highlights. Allergy, 76(11), 3408-3421.

[6] de Macedo, G. M. C., Nunes, S., & Barreto, T. (2016). Skin disorders in diabetes mellitus: an epidemiology and physiopathology review. Diabetology & metabolic syndrome, 8, 1-8.

[7] Lee, D., Benson, C. A., Lewis, C. E., Grunfeld, C., & Scherzer, R. (2007). Prevalence and factors associated with dry skin in HIV infection: the FRAM study. AIDS (London, England), 21(15), 2051–2057. https://doi.org/10.1097/QAD.0b013e3282eea51a

[8] Kalantar-Zadeh, K., Lockwood, M. B., Rhee, C. M., Tantisattamo, E., Andreoli, S., Balducci, A., … & Li, P. K. T. (2022). Patient-centred approaches for the management of unpleasant symptoms in kidney disease. Nature Reviews Nephrology, 18(3), 185-198.

[9] White-Chu, E. F., & Reddy, M. (2011). Dry skin in the elderly: complexities of a common problem. Clinics in dermatology, 29(1), 37-42.