Gdy wybrzmi diagnoza: Twoje dziecko ma atopowe zapalenie skóry, to można poczuć się przytłoczonym. AZS to przewlekła i nieuleczalna choroba zapalna skóry, która wyjątkowo negatywnie wpływa na jakość życia pacjentów (oraz ich rodzin). Z atopią da się jednak żyć, a odpowiednia terapia i pielęgnacja pozwala wydłużyć bezobjawowe okresy choroby. Co zrobić, gdy u Twojego dziecka zdiagnozowano AZS?

Punkt pierwszy: edukacja

Im więcej wiesz o atopowym zapaleniu skóry, tym lepiej zaopiekujesz się swoim dzieckiem. Skąd czerpać wiedzę? Oczywiście od lekarzy, ale możesz posiłkować się także internetem. Jednak w tym przypadku trzeba uważać, ponieważ w sieci znajdziesz mnóstwo niesprawdzonych informacji. Internetowe porady czasami mogą spowodować więcej złego niż dobrego. Zatem które źródła są warte czytania?

Polecamy nasz blog. Piszemy na nim o rozmaitych tematach związanych z atopowym zapaleniem skóry i innymi dermatozami, a także ogólnie dotyczącymi prawidłowej pielęgnacji skóry. Prezentowane przez nas informacje są poparte badaniami naukowymi, dzięki czemu masz pewność, że są to rzetelne materiały. Możesz także zajrzeć na nasz kanał na YouTube. Regularnie publikujemy na nim filmy na temat pielęgnacji skóry suchej, wrażliwej, łuszczącej się i atopowej. Dzięki nim dowiesz się dużo o tym, jak radzić sobie z AZS, co pozwoli Ci lepiej zaopiekować się chorym dzieckiem.

Konsultacje z lekarzami

W przypadku egzemy niezmiernie ważne jest, aby stale znajdować się pod opieką lekarzy, którzy rozumieją tę chorobę. I nie chodzi tu tylko o dermatologów, choć oczywiście to oni będą tu najważniejsi. Trzeba jednak pamiętać, że atopowe zapalenie skóry rzutuje na całe życie pacjentów. Powoduje problemy z samooceną i ze snem, a nierzadko prowadzi do depresji. Dlatego warto konsultować się także z innymi specjalistami: psychologami, czy też psychodermatologami. Psychodermatologia to stosunkowo nowa dziedzina medycyny. Nawet do 60% pacjentów dermatologicznych cierpi na zaburzenia psychiczne [1]. Zwykły dermatolog może więc nie mieć wystarczającej wiedzy i narzędzi do pomocy takim pacjentom. Stąd powstanie psychodermatologii, która w terapii dermatoz wykorzystuje nie tylko wiedzę z dermatologii, ale także z psychologii i psychiatrii.

Innym specjalistą, z którym konsultacja może okazać się niezbędna, jest dietetyk. Alergia pokarmowa często współwystępuje z atopowym zapaleniem skóry. Spożywanie niektórych pokarmów może zaostrzać stany zapalne, a prawidłowa dieta ma ogromne znaczenie dla zdrowia i kondycji skóry. Dietetyk podpowie, które pokarmy wyeliminować z diety dziecka, a które powinny dominować w jadłospisie.

Co zrobić, gdy Twoje dziecko ma AZS? Podstawą jest nawilżanie

Podstawą terapii atopowego zapalenia skóry jest nawilżanie. Suchość skóry to jeden z głównych objawów atopii. Odwodniona skóra jest bardziej podatna na mikrouszkodzenia i podrażnienia. Co więcej, z powodu AZS osłabiona jest bariera skórna, a to powoduje, że skórę z większą łatwością penetrują ją alergeny [2]. Używanie emolientów, czyli specjalistycznych dermokosmetyków nawilżających, pomaga zredukować te problemy.

Emolienty zwiększają nawilżenie skóry i zmniejszają przeznaskórkową utatę wody (TEWL, z ang. transepidermal water loss). Obecnie stosuje się tzw. emolienty plus, które zawierają dodatkowe substancje aktywne. Dzięki temu działają także przeciwzapalnie i przeciwświądowo [3].

Emolienty to główny element terapii AZS. Przynoszą ukojenie, zmniejszają suchość i świąd oraz wspomagają odbudowę bariery hydrolipidowej. Co ważne, powinno się je stosować także w okresie remisji (czyli wtedy, gdy choroba przebiega bezobjawowo) oraz na skórę nie pokrytą zmianami. Naukowcy wykazali, że takie stosowanie emolientów pozwala wydłużyć czas pomiędzy zaostrzeniami objawów [4]. Więcej o stosowaniu emolientów dowiesz się z naszego artykułu: Jak poprawnie stosować emolienty w terapii AZS?

Dziecko z AZS? Poznaj jego wyzwalacze

Ważną rzeczą, którą należy zapamiętać, jest to, że każda egzema jest inna. Ma inny przebieg, inne choroby współistniejące i inne wyzwalacze, czyli czynniki zaostrzające stany zapalne skóry. Dlatego postaraj się jak najszybciej zidentyfikować wyzwalacze swojego dziecka. Jednym z najczęstszych jest pocenie się. Gdy dziecko zacznie chodzić do szkoły, poinformuj o tym nauczycieli, aby dopasowali aktywności tak, żeby dziecko czuło się komfortowo. Inne potencjalne wyzwalacze to np. suche powietrze, drażniące mydła i płyny do mycia naczyń, nikiel, wełna i alergeny takie jak roztocza kurzu czy sierść zwierząt [5]. Więcej na ten temat pisaliśmy tu: Wyzwalacze egzemy – czym są i jak się przed nimi bronić?

Atopowe zapalenie skóry u dzieci i niemowląt

Atopowe zapalenie skóry to choroba nieuleczalna. Choć zdarza się, że z wiekiem objawy łagodnieją, to – zgodnie z aktualnym stanem wiedzy – nie da się jej wyleczyć. Dlatego poznanie jej objawów, wyzwalaczy i metod terapii jest niezbędne, aby poprawić komfort życia.

Chcesz wiedzieć więcej o pielęgnacji skóry dziecka z AZS? Zajrzyj do naszego artykułu. Dowiesz się m.in. jakich składników unikać w kosmetykach dla dzieci oraz jakie są sposoby na drapanie u dzieci.

Bibliografia:

[1] Korabel, H., Dudek, D., Jaworek, A., & Wojas-Pelc, A. (2008). Psychodermatologia: psychologiczne i psychiatryczne aspekty w dermatologii. Przegląd Lekarski, 65(5).

[2] Ring, J., Alomar, A., Bieber, T., Deleuran, M., Fink‐Wagner, A., Gelmetti, C., … & Darsow, U. (2012). Guidelines for treatment of atopic eczema (atopic dermatitis) part I. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology, 26(8), 1045-1060.

[3] Mazur, M. (2020). Najnowsze wytyczne leczenia AZS. Wiadomości dermatologiczne. https://www.wiadomoscidermatologiczne.pl/artykul/najnowsze-wytyczne-leczenia-azs-2019 dostęp 20.02.2023

[4] Ng, J. P. X., Liew, H. M., Ang, S. B. (2015). Use of emollients in atopic dermatitis. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology, 29(5), 854-857.

[5] Levine, H. (2020). What to Do About Your Kid’s Eczema. The New York Times. https://www.nytimes.com/article/eczema-rash-kid.html